Öğretim Görevlileri, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 3 üncü maddesinin (n) fıkrasında tanımlanmıştır. Bu maddede öğretim görevlileri, “Ders vermek ve uygulama yaptırmakla yükümlü bir öğretim elemanı” olarak açıklanmıştır.
Aynı kanununun 31 inci maddesinde ise, “Öğretim görevlileri; üniversitelerde ve bağlı birimlerinde bu Kanun uyarınca atanmış öğretim üyesi bulunmayan dersler veya herhangi bir dersin özel bilgi ve uzmanlık isteyen konularının eğitim – öğretim ve uygulamaları için, kendi uzmanlık alanlarındaki çalışma ve eserleri ile tanınmış kişiler, süreli veya ders saati ücreti ile görevlendirilebilirler. Öğretim görevlileri, ilgili yönetim kurullarının görüşleri alınarak fakültelerde dekanların, rektörlüğe bağlı bölümlerde bölüm başkanlarının önerileri üzerine ve rektörün onayı ile öğretim üyesi, öğretim üye yardımcısı ve öğretim görevlisi kadrolarına atanabilirler veya kadro şartı aranmaksızın ders saati ücreti veya sözleşmeli olarak istihdam edilebilirler. Öğretim üyesi kadrolarına öğretim görevlileri en çok iki yıl süre ile atanabilirler; bu süre sonunda işgal ettikleri kadroya başvuran öğretim üyesi bulunmadığı ve görevlerine devamda yarar görüldüğü takdirde aynı usulle yeniden atanabilirler. Atanma süresi sonunda görevleri kendiliğinden sona erer. Bunların yeniden atanmaları mümkündür. Bu takdirde ilk atama usulü uygulanır. Konservatuvarlar ile meslek yüksekokullarına gerektiğinde sürekli olarak öğretim görevlisi atanabilir.” hükmü yer almaktadır.
Yine aynı kanunun 36 ncı maddesinde ise; “Öğretim üyesi, kadrosunun bulunduğu yükseköğretim birimi ile sınırlı olmaksızın ve ihtiyaç bulunması halinde görevli olduğu üniversitede haftada asgari on saat ders vermekle yükümlüdür. Öğretim görevlisi ve okutmanlar ise, haftada asgari on iki saat ders vermekle yükümlüdür.” ifadesi bulunmaktadır.
Araştırma Görevlileri, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 3 üncü maddesinin (p) fıkrasında öğretim yardımcıları arasında yer almaktadır. Üniversitelerde araştırma görevlileri iki statüde atanmaktadırlar. Bunlar 33/a ve 50/d olarak dile getirdiğimiz araştırma görevlisi statüleridir.
Aynı kanununun 33 üncü maddesinin (a) fıkrasında, “Araştırma görevlileri, yükseköğretim kurumlarında yapılan araştırma, inceleme ve deneylerde yardımcı olan ve yetkili organlarca verilen ilgili diğer görevleri yapan öğretim yardımcılarıdır. Bunlar ilgili anabilim veya anasanat dalı başkanlarının önerisi, Bölüm Başkanı, Dekan, enstitü, yüksekokul veya konservatuvar müdürünün olumlu görüşü üzerine rektörün onayı ile araştırma görevlisi kadrolarına en çok üç yıl süre ile atanırlar; atanma süresi sonunda görevleri kendiliğinden sona erer. Bunlar aynı usulle yeniden atanabilirler.” hükmü bulunmaktadır.
Öte yandan, 2547 sayılı Kanunun 50/d maddesine göre atanan araştırma görevlileri ise lisansüstü eğitim yaptırılarak her defasında 1 bir yıllık olmak üzere üniversitelerin enstitü kadrolarına atanmaktadırlar. Bunlar lisansüstü eğitimleri bittikten sonra kadroları ilişikleri kesilir.
Yukarıda yaptığımız açıklamalardan sonra öğretim görevlileri ile araştırma görevlileri arasındaki genel farklar aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
ÖĞRETİM GÖREVLİLERİ |
ARAŞTIRMA GÖREVLİLERİ |
| 2547 sayılı Kanunun 31 inci maddesine göre tek statüde atanırlar. | 2547 sayılı Kanunun 33/a maddesine göre ve 50/d statüsüne iki çeşit atanmaktadırlar. |
| En çok 2 yıl süre ile atanırlar. | 33/a olanlar en çok 3 yıl süre ile 50/d li olanlar ise en çok 1 yıllığına atanırlar. 50-d ile atananlar doktora eğitimleri bitince kadro ile ilişikleri kesilir. |
| Haftalık asgari 12 saat ders verme zorunluluğu vardır. | Araştırma görevlilerinin ders verme yükümlülüğü yoktur. |
| Öğretim görevlisi olmak için yaş sınırı yoktur. | Araştırma görevlisi olmak için ilan tarihi itibarıyla kişinin 35 yaşını doldurmamış olması gerekir. |
| Fakülte ve 4 yıllık eğitim veren yüksekokullarına atanabilmek için ALES’ten en az 70 ve yabancı dilden 50 puan olması gerekir. (MYO öğretim görevlisi kadroları YABANCI DİL’den muaftır.) | Tüm araştırma görevlisi kadrolarına başvurabilmek için ALES’ten en az 70 ve yabancı dilden en az 50 puan olması gerekmektedir. |